Leonhard Euler

Leonhard Euler
Roindupäivy	15. sulakuudu 1707(1707-04-15)[…]
Roindukohtu	Basel[d], Baselin kantoni[d], Sveitsin vanha valaliitto[d][…]
Kuolendupäivy	18. syvyskuudu 1783(1783-09-18)[…] (76 vuottu)
Kuolendukohtu	Piiteri, Ven'an valdukundu[d]
Mua	Sveitsin vanha valaliitto[d]  Ven'an valdukundu[d]  Preussin kuningaskunta[d]
Toimindu	matematikku, fizikku, yliopisto-opettaja, kirjuttai, musiikkiteoreetikko, tähtitieteilijä, tiedomies, keksijä, johtaja
Tuatto	Paul III Euler[d]
Muamo	Marguerite Brucker[d]
Akku	Salomea Abigail Euler[d] и Katharina Euler[d]
Lapset	Johann Euler[d], Christoph Euler[d] и Carl Euler[d]
Palkindot da arvonimet	Fellow of the American Academy of Arts and Sciences[d] (1782) Royal Societyn jäsenyys[d]
Nimikirjutus	Tiijosto:Euler's signature.svg
Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

Leonhard Euler

Leonhard Euler (15. sulakuudu 1707 – 7.(18.) syvyskuudu 1783) oli švetsuarielaine, germuanielaine da ven’alaine matemuatiekku da mehaniekku, kudai luadi ylen suuren ruavon nämmien tiedoaloin kehittämizekse. Häi tutki myös fiziekkua, tiähtientieduo da toizii tiedoaloi. Euler on enämbi migu 850 tiedoruadoloin kirjuttai, niilöin joukos on kaksikymmen perinpohjastu da perustehellistu monogriefiedu. Euleran tutkimukset koskietah matemuatiekan anualizua, differentsiualugeometriedu, numerualoin teouriedu, lähimiäräzii lugemizii, ilmumehaniekkua, matemuattistu fiziekkua, optiekkua, ballistiekkua, laivoinrakendamistu, muuzikan teouriedu da toizii aloi. Häi syvästi tutki liečetieduo, hiimiedy, kazvitieduo, ilmassovvandua, muuzikan teouriedu, äijii jevroupan da muinazii kielii. Euler oli Piiterin, Berlinan, Torinan, Lissabonan da Bazelin tiedoakadeemieloin akadiemiekku, Pariižan Tiedoakadeemien ulgomualaine ozanottai.

Vähimilleh puolen elokses Euler eli Ven’al, kus luadi arvokkahan panoksen ven’alazen tiijon perustamizeh. Vuvvennu 1726 händy kučuttih ruadamah Piiterih, kunne häi muutti vuvven peräs. Vuozinnu 1726-1741, myös vuvves 1766 algajen häi oli Piiterin Tiedoakadeemien akadiemiekannu. Vuvven Ven’al olduu häi jo hyvin maltoi ven’an kieldy da erähii omii kirjutuksii (semmite opastuskniigoi) julgai ven’akse. Enzimäzet ven’alazet akadiemiekat-matemuatiekat (S. Kotel’nikov) da tiähtientiijustelijat (S. Rumovskii) oldih Euleran opastujat. Hänen jälgelästy vie tässäh eläy Ven’al.