L'udmila Markianova

On otettu Рувики-späi
L'udmila Markianova
Kielen, literatuuran da histourien instituutas L'udmila Markianova ruadoi laborantannu, oli nuorembannu tutkijannu, jälgimäi tiedosekretarinnu da johtajan sijahizennu.
Kielen, literatuuran da histourien instituutas L'udmila Markianova ruadoi laborantannu, oli nuorembannu tutkijannu, jälgimäi tiedosekretarinnu da johtajan sijahizennu.
Roindunimi L'udmila F'odorovna Jeršova
Täyzi nimi L'udmila F'odorovna Markianova
Roindupäivy 14. heinykuudu 1941(1941-07-14) (83 vuottu)
Roindukohtu Karjalan tazavallan Anuksen piirin Suarikosken kylä
Kanzalližus Nevvostoliitto, Ven'anmua
Toimindu Kielentutkii, opastai, kiändäi
Palkindot da arvonimet

Karjalan Kielen Seuran palkindo suures panokses karjalan kielen kehittämizen alal

Tarkastettu kirjutus

L'udmila Markianova (roinnuhes 14. heinykuudu 1941) on Karjalan tazavallan arvostettu tiedoruadai, filolougientiijon kandiduattu, karjalan nuorikirjallizen kielen luadii, opastai, kiändäi.

L'udmila Markianova on enzimäzen livvinkielizen Aberin, enzimäzien livvin opastuskniigoin kirjuttajannu, enzimäzenny livvin murdehen opastajannu Petroskoin valdivonyliopistos da Karjalan pedagouguinstituutas, enzimäzenny Karjalan pedagouguinstituutan karjalan da vepsän kielen ozaston johtajannu, karjalan kielen sanaston kehittäjänny da karjalan kielen sanakniigoin luadijannu, enzimäzenny Karjalan kielen sanastokomissien ruadajannu.

Eloskerdu

L'udmila F'odorovna Markianova (tytönny Jeršova) on roinnuhes 14. heinykuudu vuvvennu 1941 karjalazes perehes Anuksen piirin Suarikosken kyläs. Kylä seizoi Anuksenjoven rannal da kuului Kuittizen kylänevvostoh. Nygöi Suarikosken kyliä ei ole olemas.

L'udmila Markianovua kazvatettih buabo da died'oi Anastasija Ivanovna da Jegor Matvejevič Karakovat. Heis häi on opastunnuh karjalan kieleh, suvaimah omua randua, rahvastu da kieldy.

L'udmila Markianova nelli enzimästy kluassua opastui Ulvanan školas, sen jälles – seiččievuodizes školas Pienes Sellis. Ulvanan školah, kudai oli nellän kilometrin piäs hänen roindukyläspäi, pidi kävvä jallai, Pienes Sellis opastujes eli jo internuatas.

Seiččemen kluasan loppiettuu L'udmila Markianova lähti opastumah Petroskoih opastajien opistoh algukluassoin opastajakse. Opastundan jälles händy työttih ruadoh Sändämäle kaheksavuodizeh školah, kus häi ehti ruadua kolme vuottu.

Vie Sändämäl ruadajes häi piäzi opastumah Karjalan pedagouguinstituuttah ven'an kielen da literatuuran opastajakse. Enzimäzen vuozikursan opastui zaočno, jälles – jo Petroskois instituutas. Loppi opastundan vuvvennu 1965. Kolme vuottu opastundan jälles ruadoi Kuittizen keskiškolas johtajan sijahizennu da opasti ven'an kieldy da literatuurua.

Tiedoruado

Petroskois L'udmila Markianova rubei ruadamah Nevvostoliiton tiedoakadiemien Karjalan filiualas, enzimäi kirjastonhoidajannu, sit vuvvennu 1975 piäzi opastumah aspirantuurah da vuvvennu 1976 tuli ruadoh Kielen, literatuuran da histourien instituutan kielitiijon ozastoh. Vuvvennu 1980 L'udmila Markianova puolisti väitöskirjan Tarton yliopistos, sen tiemannu oli Suffiksualine sananluajindutaba karjalan kieles.

Kielen, literatuuran da histourien instituutas L'udmila Markianova algoi ruavon laborantannu, oli nuorembannu tutkijannu, jälgimäi jo tiedosekretarinnu da johtajan sijahizennu. Tutkii valmisti painettavakse yhtes Irma Salonke Grigorii Makarovan karjalan kielen (livvin murdehen) sanakniigan, tutki karjalan kieldy, otti ozua konferensieloih, kirjutti tiedokirjutuksii.

Opastanduruado

Jälles vuvvennu 1989 Petroskois piettyy konferensiedu "Karjalazet: rahvas, kieli, kul'tuuru da ekonoumiekku", Karjalas algavui karjalan kielen kehittämine. Sulakuun 20. päivänny vuvvennu 1989 oli hyväksytty karjalan kielen kirjaimikko latinalazel pohjal (sen luadijoinnu oldih L'udmila Markianova da Pekka Zaikov). Kielen, literatuuran da histourien instituutan tutkijat ruvettih luadimah enzimäzii karjalan kielen aberiloi, luvendu- da opastuskniigoi, opastamah karjalan kieldy.

L'udmila Markianovan "Aberi" livvin murdehel nägi päivänvalgien vuvvennu 1990, luvendukniigu "Kirjuniekku" – vuvvennu 1992. Sen jälles piästih ilmah opastuskniigat da harjaituskogomukset karjalan kielen foneetiekas, morfolougies, verbilöis. Vuvvennu 2002 nägi päivänvalgien Markianovan luajittu "Karjalan kielioppi" 5.-9. kluassoih niškoi.

Markianova oli enzimäzii karjalan kielen opastajii Petroskoin valdivonyliopistos da Karjalan pedagouguinstituutas. Keviäl vuvvennu 1992 häi rodih karjalan da vepsän kielen ozaston johtajakse Karjalan pedagouguinstituutas da enämbiä ei tulluh ruadoh Kielen, literatuuran da histourien instituuttah.

L'udmila Markianova opasti sežo karjalan kieldy kanzoinvälizil kursiloil, kudamii piettih karjalan kielen opastajih niškoi vuorotellen Karjalas da Suomes.

Sanaston kehittämine

Vuvvennu 1998 Karjalan piämiehen tyves Kanzallizen poliitiekan komitietas rubei ruadamah Tazavallan karjalan da vepsän kielen sanastokomissii. L'udmila Markianova tuli ruadoh sih da ottavui nygyaigazen karjalan kielen sanaston kehittämizeh. Hänen ruadoaigah oli jullattu nelli bylletienii: "Lingvistiekkuterminät" (2000), "Školasanasto" (2000), "Yhteis-kunnallis-poliittine sanasto", I-II (2003-2004), "Fauna- da florasanasto" (2005), kudamat sit roittih tulieloin karjalan kielen sanakniigoin pohjakse. Vuvvennu 2011 nägi päivänvalgien Tatjana Boikon da L'udmila Markianovan "Suuri ven'a-karjalaine sanakniigu", Suomes vuvvennu 2008 piästettih ilmah L'udmila Markianovan da Raija Pyölin Sanakirja suomi-karjala -sanakniigu.

Kirjutus- da kiännösruado

L'udmila Markianova on kirjutannuh kerdomuksii da kiändänyh kaunehkirjalližuon tevoksii, niilöi painettih Carelia-žurnualah, opastuskniigoih. Suomes nähtih päivänvalgien Markianovan kiännetyt suomelazen klassiekan Juhani Ahon "Juha", "Lastuloi", "Raudutie".

Arvostus

Vuvvennu 2011 Suomes ruadai Karjalan Kielen Seura andoi L'udmila Markianovale palkindon suures panokses karjalan kielen kehittäzen alal.

Markianovan 80-vuozipäiväkse Suomes vuvvennu 2021 piästettih ilmah kniigu "Elostu suurembi ruado. Ljudmila Markianovan elämä" hänen elokseh da ruadoh nähte. Kniigan kirjutti karjalan kielen tutkii, filosoufien douhturi Raija Pyöli. Häi nenga arvostau Markianovan ruaduo:

Häi on ruadanuh moizen ruavon kui Mikael Agricola Suomes, pannuh alguh karjalan kirjutuskielen. Häi nosti oman kodimurdehen – livvin – kirjukielekse.

— "Elostu suurembi ruado : Ljudmila Markianovan elämä"

Julgavot

L'udmila Markianovan omat kirjutetut julgavot

  • Маркианова, Л. Ф. Суффиксальное глагольное словообразование в карельском языке : автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата филологических наук / Маркианова Людмила Федоровна ; Тартус. гос. ун-т. — Тарту : [б. и.], 1980. — 25 с. — На правах рукописи. — Библиогр.: с.24-25 (7 назв.).
  • Маркианова, Л. Ф. Глагольное словообразование в карельском языке. — Петрозаводск: Карелия, 1985. — 193 с.
  • Маркианова, Л. Ф. Учебник на карельском языке для 2-го класса / Л. Ф. Маркианова; ред. М. Ф. Хютти ; худож. В. Н. Чиненов, С. Л. Чиненов. — Петрозаводск : Карелия, 1992. — 111 с. : ил. — ISBN 5-7545-0535-3.
  • Маркианова, Л. Ф. Фонетика ливвиковского диалекта : учеб.пособие / Л. Ф. Маркианова ; худож.В.А.Базегский. — Петрозаводск : Издательство Петрозаводско гогосударственного университета, 1992. — 56 с. — ISBN 5-230-08934-2.
  • Маркианова, Л. Ф. Морфология ливвиковского диалекта.Имена и служебные слова / Л. Ф. Маркианова ; Петрозавод.гос.ун-т. — Петрозаводск : Издательство Петрозаводского государственного университета, 1993. — 100 с. : ил. — ISBN 5-230-08961-X.
  • Маркианова, Л. Ф. Сборник текстов для разговорных занятий : Ливвиковский диалект / Л. Ф. Маркианова ; Петрозавод.гос.ун-т. — Петрозаводск : Издательство Петрозаводского государственного университета, 1994. — 60 с. — Текст карел. - ISBN 5-230-09015-4.
  • Маркианова, Л. Ф. Морфология ливвиковского диалекта. Глагол. Наречие : учеб.пособие / Л. Ф. Маркианова ; Гос.ком.РФ по высш. образованию. Петрозавод. гос. ун-т; ред. О. Б. Решетникова. — Петрозаводск, 1995. — 94 с. — ISBN 5-230-09051-0.
  • Бойко, Т. П. Большой русско-карельский словарь : (ливвиковское наречие) : [около 20 тысяч русских слов] / Бойко Т. П., Маркианова Л. Ф. ; Российская академия наук, Карельский научный центр, Институт языка, литературы и истории. — Изд. испр. и доп. — Петрозаводск : Verso, 2011. — 399, [1] с. — На обл. авт. не указаны. — Авт. также на карел. яз.: Tatjana Boiko, L'udmila Markianova. — Текст рус., карел. — ISBN 978-5-91997-032-3
  • Бойко, Т. П. Большой русско-карельский словарь : (ливвиковское наречие) : [около 20 тысяч русских слов] / Бойко Т. П., Маркианова Л. Ф. ; Российская академия наук, Карельский научный центр, Институт языка, литературы и истории. — 2-е изд. перераб. и доп. — Петрозаводск : Periodika, 2016. — 399 с. — На обложке авторы не указаны. - Авторы также на карельском языке: Tatjana Boiko, L'udmila Markianova. — ISBN 978-5-88170-268-7.
  • Markianova, L. Aberi : karjalan kielel liüglazii lapsii näh / L. Markianova, Z. Dubrovina ; kuvitus Vladimir Lukkonen. — Petroskoi : Karjala, 1990. — 95 s. : ill.
  • Markianova L. Kirjuniekku : Opastunkniigu 2. kluasan liügilazii lapsii näh / L. Markianova; : kuv. V.ja S. Tsinjonov. — Petroskoi : Karjala, 1992. — 111 s. — Текст карел.
  • Markianova, L. Livvin murdehen morfolougii. Nominat da abusanat : opastusmoniste / L. Markianova ; Venan Federatsien Valdivon üliopistuskomitiettu, Petroskoin valdivonüliopisto. — Petroskoi : Издательство Петрозаводского государственного университета, 1993. 101 s. — Текст карел. — Библиогр.: с. 99-100 (24 назв.).
  • Markianova, L. Tekstukogomus paginurokkoih näh : Livvin murdehel / L. Markianova, O. Il'jina, N. Kuz'mina ; Venajan Federaation valtion korkeakoulukomitea, Petroskoin valtionüliopisto. — Petroskoi : Petroskoin valtionyliopisto kustantamo, 1994. — 58 s.
  • Markianova L. Livvin murdehen morfolougii.Verbit.Adverbit. : Opastusmoniste / Ven'anFederatsien valdivon üliopastuskomitiettu, Petroskoin valdivonüliopisto. — Petroskoi, 1995. — 94 s. — Текст карел.
  • Markianova, L. Karjal-venalaine sanakniigu : läs 8000 sanua / Markianova Ludmila,Boiko Tatjana. — Petroskoi : Karjala, 1996. — 222 s. — Авт. также на рус. яз.: Л. Маркианова, Т. Бойко. — ISBN 5-7543-0695-3.
  • Il'jina, O. Karjalan kielen harjoituskogomus. Nominat : livvin murdehel / O. Il'jina, L. Bogdanova, L. Markianova ; Ven'an federatsien üleizen da ammatillizen opastandan ministeriö, Petroskoin valtionüliopisto. — Petroskoi : Petroskoin valtionüliopiston kustantamo, 1998. — 84 s. — Текст карел.
  • Il'jina, O. Karjalan kielen harjoituskogomus : Nominat : Livvin murdehel / O. Il'jina, L. Bogdanova, L. Markianova ; Ven'an federatsien üleizen da ammatillizen opastandan ministeriö; Petroskoin valtionüliopisto, 2. pain., muuttumatoin. — Petroskoi : Petroskoin valtionüliopistonkustantamo, 1999. — 84 s.
  • Il'jina, O. Karjalan kielen harjoituskogomus : verbit, infinitiivat, partisiipat, adverbit : livvin murdehel / O. Il'jina, L. Bogdanova, L. Markianova ; Ven'an federatsien opastandanministeriö, Petroskoin valdivonüliopisto. - Petroskoi : Petroskoin valdivonüliopisto kustantamo, 2000. — 107 s. — Текст карел. — ISBN 5-8021-0062-1.
  • Markianova, L. Aberi : Karjalan kielel liügiläzii lapsii näh / Lüdmila Markianova, Zinaida Dubrovina. — Petroskoi : Periodika, 2001. — 74 s. : kuv. ; 20 sm. — Текст карел. : ливвик. диалект. — ISBN 5-88170-079-1 .
  • Markianova, L.F. Karjalan kielioppi: 5-9 / L'udmila Markianova. — Petroskoi : Periodika, 2002. — 293 s. — Текст карел (ливвиковское наречие). — Пер. загл.: Грамматика карельского языка (Ливвиковское наречие): для 5-9 кл./ Л. Маркианова. — ISBN 5-88170-083-X.
  • Markianova, L. Opastummo karjalakse : lugemistu aiguzile / L'udmila Markianova, Aaro Mensonen. - Petroskoi : Verso, 2006. - 228 s. - (Karjalan Kielen Seuran julkaisuja ; № 2). — Текст карел. — ISBN 952-5309-95-9.
  • Markianova, L. Sanakirja suomi-karjala / Ljudmila Markianova, Raija Pyoli. — Kuopio : Salmi-Saatio, 2008. — 522 s. — Текст. фин., карел. — ISBN 978-952-92-4045-6 .

L'udmila Markianova kogomuksien luadijannu da yhtehkeriäjänny

  • Общественно-политическая лексика : (ливвиковское наречие карельского языка) : А - О : [словарь] / Государственный комитет Республики Карелия по делам национальной политики ; сост. Л. Ф. Маркианова. — Петрозаводск : Периодика, 2003. — 130 с. — (Республиканская термино-орфографическая комиссия ; № 6). — ISBN 5-88170-096-1.
  • Общественно-политическая лексика : (ливвик. наречие карел. яз.) : П — Я : [слов.] / Гос. ком. Респ. Карелия по делам нац. политики ; сост. Л. Ф. Маркианова. — Петрозаводск : Периодика, 2004. — 255 с. — (Республиканская термино-орфографическая комиссия ; Бюл. № 8). — ISBN 5-88170-121-6.
  • Лексика по фауне и флоре : [ливвик. наречие : словарь] / Гос. ком. Респ. Карелия по делам нац. политики ; [сост. Л. Ф. Маркианова]. — Петрозаводск : Периодика, 2005. — 63 с. — (Бюллетень ; № 10). — ISBN 5-88170-133-X
  • Обучение и воспитание на родном языке (карельский и вепсский) : учеб. пособие / авт.-сост.: О. М. Жаринова [и др.] ; [науч. ред.: Л. Ф. Маркианова [и др.] ; Федер. агентство по образованию, Гос. образоват. учреждение высш. проф. образования "Кар. пед. ун-т". — Петрозаводск : Издательство КГПУ, 2006. — 207 с. : табл. ; 20 см. — Текст на рус., карел. и веп. яз. — ISBN 5-98774-026-6.
  • Сопоставительно-ономасиологический словарь диалектов карельского, вепсского, саамского языков / Институт языка, литературы и истории Карельского научного центра РАН ; сост. : Л. Ф. Маркианова [и др.] ; под общ. ред. Ю. С. Елисеева, Н. Г. Зайцевой. — Петрозаводск : Карельский научный центр РАН, 2007. — 346 c. ; 29 см. — Библиогр. : с. 8. — ISBN 978-5-9274-0296-0.
  • Школьная лексика (на ливвиковском наречии карельского языка) / Министерство Республики Карелия по вопросам национальной политики, связям с общественными, религиозными объединениями и средствами массовой информации, Республиканская термино-орфографическая комиссия при Главе Республики Карелия ; [сост. Л. Маркианова ; под ред. Т. Барановой]. — Изд. 2-е, перераб. и доп. — Петрозаводск : Periodika, 2015. — 78 с. — Текст на русскuом и карельском языках. — ISBN 978-5-88170-250-2.
  • Boiko, T. Oma sana : luvendkniigu liügiläzii algukluasoin lapsii näh / Tatjana Boiko ; ред. Л. Ф. Маркианова ; худож. Е. А. Агафонова. — Petroskoi : Karjala, 1993. — 110 s. : kuv. — ISBN 5-7545-0615-5.— Текст. карел. (ливвик. диалект).

Kiännetyt tevokset

  • Мельник, Э. Л. В Карельском лесу : учеб. нагляд. пособие / Э.Л. Мельник, Р.Ф. Антонова ; худож.: А.А. Беляева, Н.Н. Мартюшова ; Пер. с вепс. М. Б. Гиниятуллиной ; пер. с карел. В. И. Каракина, Л. Ф. Маркианова ; Карел. гос. пед. ун-т. — Петрозаводск : Карельский государственный педагогический университет, Б.г.. — 1 папка (1 л., слож. в 8 с., 2 л. ил., 3 с. текста).
  • Kočerina, J. J. Opastummo livvin kieldü : opastusozuttelii abukniigu lapsile, opastujile da vahnembile / J.J. Kočerina ; kuv.: J. Agafonova et al. ; [пер. на карел. яз. Л. Ф. Маркианова и др.]. — Petroskoi : Periodika, 2004. — 199 s. : kuv. — Загл. обл.: Opassamma vienan kieltå. — Текст карел. — ISBN 5-88170-124-0.
  • Aho, J. Juha / Juhani Aho ; [karjalan kielele on kiändänyh L'udmila Markianova]. — Helsinki : Karjalan Kielen Seura, 2010. — 158, [1] c. ; 22 см. — Текст карел. — Библиогр. в конце кн. — ISBN 978-952-5790-04-7.
  • Klementjev, J. I. Karjalazet : histouriellis-etnografilline kuva / J. I. Klementjev ; [karjalakse kiändäjät: L. Markianova и др.]. — Petroskoi : Periodika, 2008. — 253, [1] с. : ил. ; 14 см. — (Bibliotheca fenno-ugrica). — Текст на ливвик. наречии карел. яз. — Библиогр. в конце кн. — ISBN 978-5-88170-182-6.
  • Wuorikoski, J.-P. Kirjuta kaunehesti karjalakse : luojan kirjuttamizen alguopastai / JukkaPekka Wuorikoski ; [karjalan kielele on kiandanyh L'udmila Markianova]. — Helsinki : Karjalan Kielen Seura, 2008. — 80 s. : kuv., k. — Kirjall.: s. 69. — ISBN 978-952-5790-02-3.
  • Avdišev, A. Luadogan kaunis sügüzü ; Valamoinsuari : [runoloi] / Aleksei Avdišev ; karjalakse on kiändänüh L'udmila Markianova // Taival, 2006 : almanakku / [сост.: Р. П. Коломайнен и др. ; редкол.: Е. В. Богданова и др.]. — Petroskoi : Periodika, 2006. — С. 145. — ISBN 5-88170-148-8.
  • Puškin, A. Tuhu : [Pienoisromaani karjalan kielellä] / Aleksandr Puskin ; Karjalakse kiänettih Aleksandr Volkov, Ljudmila Markianova // Carelia. — 2004. — № 5. — S. 150-159.
  • Bunin, I. Pimiet kävelykujot : [kertomus] / Ivan Bunin ; karjalakse kiänd. L'udmila Markianova // Carelia. — 2005. — № 12. — S. 148-151. — Текст карел.
  • Wuorikoski, Jukka-Pekk. Nalle Karhu — Meččyrunoloi lapsile. — Helsinki : Karjalan Kielen Seura, 2009.
  • Juhani Aho: Juha. — Helsinki : Karjalan Kielen Seura, 2010 — 158 s. — ISBN 978-952-5790-04-7.
  • Juhani Aho: Lastuloi. — Helsinki : Karjalan kielen seura, 2013. — 383 s.
  • Juhani Aho: Raudutie. — Helsinki : Karjalan kielen seura, 2013 — 113 s.

Kačo ližäkse

Kirjalližus

  • Raija Pyöli. Elostu suurembi ruado : Ljudmila Markianovan elämä. — Helsinki: Karjalan Sivistysseura ry, 2021. — 236 с.
  • Boiko, T.P Pedagogu, prosvetitel'u, učonomu. K jubileju L.F. Markianovoi : [L'udmila Markianovan vuozipäiväkse] / Tatjana Petrovna Boiko // Linguistica Uralica. — 2021. — T. 57. — № 4. — S. 310–313
  • Ogneva, O. Häi nosti oman kodikielen — livvin — kirjukielekse : [Elostu suurembi ruado : Ljudmila Markianovan elämä -kniigah nähte] / Ol'ga Ogneva // Oma Mua. — 2022. — 30. pimiekuuta / kylmykuudu (№ 46). — S. 7. — Текст карел.
  • Ogneva, O. Häi nosti oman kodikielen — livvin — kirjukielekse : [Elostu suurembi ruado : Ljudmila Markianovan elämä -kniigah nähte] / Ol'ga Ogneva // Oma Mua. — 2022. — 7. talvikuuta / talvikuudu (№ 47). — S. 5. — Текст карел.

Linkat

Lähteh - "https://olo.ruwiki.ru/w/index.php?title=L%27udmila_Markianova&oldid=126185895"